Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 büyüdü

Türkiye ekonomisi, yılın üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,1 büyüme kaydetti.

Haber Giriş Tarihi: 29.11.2024 10:42

Haber Güncellenme Tarihi: 29.11.2024 10:44

Kaynak: AA

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül dönemi) ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, GSYH 2024 yılı üçüncü çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak geçen senenin aynı çeyreğine göre yüzde 2,1 arttı.

Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 53,3 artarak 11 trilyon 893 milyar 252 milyon lira oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri, cari fiyatlarla ABD doları bazında 357 milyar 989 milyon olarak gerçekleşti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde geçen seneye göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaat yüzde 9,2, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2, tarım sektörü yüzde 4,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1,9 ve hizmetler yüzde 1,4 arttı. Diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,4, sanayi sektörü yüzde 2,2, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 azaldı.

Öte yandan, önceki çeyreklere ilişkin büyüme rakamlarında revizyona gidildi.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 2,64 büyüyeceğini öngörmüştü.

Türkiye ekonomisinin 2020'den bu yana büyüme hızı, yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

Yıllar	1.Çeyrek	2. Çeyrek	3. Çeyrek	4. Çeyrek	Yıllık
2020	4,3	-10,4	6,4	6,3	1,9
2021	7,5	22,3	8	9,7	11,4
2022	7,8	7,6	4,1	3,3	5,5
2023	4,5	4,6	6,5	4,6	5,1
2024	5,3	2,4	2,1

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 1,9 artış gösterdi.

Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,1 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 0,8 azalış kaydetti.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,8 artarken, ithalatı yüzde 9,6 azaldı.

İş gücü ödemelerinde yüzde 76,3 artış

İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 76,3, net işletme artığı/karma gelir yüzde 45,7 artış gösterdi.

İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı, geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 31,9 iken bu oran 2024'te yüzde 36,4 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47,8 iken yüzde 45,1 oldu.

- Tablolar

Yıl	Cari fiyatlarla GSYH	Cari fiyatlarla GSYH	GSYH Zincirlenmiş Hacim	Değişim oranı
	(milyon lira)	(milyon dolar)	Endeksi(2009=100)	(yüzde)
2022 1. Çeyrek	2.519.789	181.490	186,9	7,8
2022 2. Çeyrek	3.424.670	219.665	201,6	7,6
2022 3. Çeyrek	4.273.138	242.416	223,8	4,1
2022 4. Çeyrek	4.794.179	262.243	231,2	3,3
2022 Yıllık	15.011.776	905.814	210,9	5,5
2023 1. Çeyrek	4.687.492	248.416	195,3	4,5
2023 2. Çeyrek	5.571.440	274.908	210,9	4,6
2023 3. Çeyrek	7.759.106	298.760	238,4	6,5
2023 4. Çeyrek	8.527.683	307.925	241,9	4,6
2023 Yıllık	26.545.722	1.130.009	221,6	5,1
2024 1. Çeyrek	8.858.091	286.728	205,7	5,3
2024 2.Çeyrek	9.925.986	307.407	216	2,4
2024 3.Çeyrek	11.893.252	357.989	243,4	2,1

Sektörler

TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:

	2023 3. çeyrek	2024 3. çeyrek
Tarım, ormancılık ve balıkçılık	0,8	4,6
Sanayi	5,9	-2,2
İmalat sanayisi	6,5	-2,8
İnşaat	7,2	9,2
Hizmetler	5,9	1,4
Bilgi ve iletişim	2,2	2,2
Finans ve sigorta faaliyetleri	5,9	6,2
Gayrimenkul faaliyetleri	3,2	2,5
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri	-1,2	-0,3
Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri	4,1	1,9
Diğer hizmet faaliyetleri	3,2	-2,4
Sektörler toplamı	5,5	2,1
Vergi-sübvansiyon	15,2	2,3
Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla)