Ekonomi Haberleri - Son Dakika Ekonomi Haber Güncel Gelişmeler

Soğuk hava balık fiyatlarını yükseltti

Ortahisar ilçesindeki Moloz mevkisinde tezgahlarda, istavritin ve mezgitin kilogramı 150, somonun 250, çinekopun 350, levreğin 300 ila 350, hamsinin 150 liradan, palamudun tanesi ise 175 liradan tüketiciyle buluşuyor. Balıkçı Onur Örseloğlu, soğuk ve yağışlı hava nedeniyle fiyatlarda yükseliş yaşandığını söyledi. Sıcaklıkların bir miktar artmasının avlanmayı da olumlu etkileyebileceğini aktaran Örseloğlu, "Vatandaşımızın yeniden uygun fiyatlardan beslenecek olduğu gıda maddesi balık. Biz artık havaların düzelmesini bekliyoruz. Hem vatandaş kazansın hem biz kazanalım" dedi. Örseloğlu, Trabzon'da balığa ilginin genel olarak iyi olduğunu vurgulayarak "Trabzon insanı yine balıktan vazgeçmiyor. 2 kilogram alacak olan yine gelip 1,5 kilogram alıyor. Balık çeşitlerinde de sıkıntı yok. Biraz fiyatlarda oynama oluyor o da bizim elimizde değil." diye konuştu. Balıkçı Emin Avcı ise balığa olan talebin bugünlerde az olduğunu belirterek, "Hava muhalefetinden dolayı balık çok az geliyor. Yetiştirme balıkları somon, levrek koyuyoruz tezgahımıza. Balık çok az geldiği için fiyatlarda buna göre pahalı oluyor" ifadesini kullandı. Vatandaş Yaşar Keleş de somon balığını tercih ettiğini dile getirerek, "Balıklar pahalı ama yapacak bir şey yok. Arada sırada alıyoruz. Fiyatlara bakıldığında önceden pazar günleri burası doluydu" dedi.

Küresel piyasalar faiz kararına odaklandı

Dünya ekonomisi enflasyon-resesyon ikilemi arasında yol alırken, ABD Başkanı Donald Trump'ın izleyeceği ekonomik ve ticari politikalara yönelik haber akışı yakından takip ediliyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, dün verdiği röpotajda, Trump yönetiminin 2017'de başlatılan vergi indirimlerinin kalıcı hale getirilmesini istediğini söyledi. Konuya ilişkin Bessent, "Enflasyonu düşüreceğiz, düzenlemeleri azaltacağız ve vergi indirimi yapacağız. Hedef bunların kalıcı hale getirilmesi." ifadesini kullandı. Bessent, Trump yönetiminin borçlanma maliyetlerini düşürme konusundaki odağının, ABD Merkez Bankasının (Fed) referans kısa vadeli faiz oranı yerine, 10 yıllık Hazine tahvili getirileri olduğunu söyledi. Dolara alternatif rezerv para birimi olmadığını vurgulayan Bessent, diğer ülkelerin bu statüyü ABD'nin elinden almaya çalışabileceğini ancak ufukta başka bir rezerv para birimi olmadığını dile getirdi. Bessent, ek gümrük vergilerine yönelik de açıklamalarda bulunurken, Trump'ın tarife planlarıyla imalatı ABD'ye geri getirmeyi hedeflediğini vurguladı. Analistler, Bessent'in açıklamalarından gelecek dönemde Fed ve ülke yönetimi arasında para politikasına yönelik bir anlaşmazlığın olmayabileceğine yönelik sinyallerin alındığını ifade etti. Dün açıklanan verilere göre özel sektör istihdamı ocakta 183 bin kişiyle piyasa beklentilerinin üzerinde arttı. Verilerin, istihdamın özellikle hizmet sektöründe güçlü kalmaya devam ettiğini belirten analistler, imalat sektöründe ise zayıfladığını gösterdiğini ve bunun ekonomik büyüme ile enflasyon üzerindeki etkisine dair endişelere yol açtığını söyledi. ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise ocakta aylık bazda 1,2 puan azalışla 52,8'e indi. Piyasa beklentilerinin altında kalan endeks, hizmet sektöründeki büyümenin yavaşladığına işaret etti. Ayrıca, S&P Global tarafından açıklanan hizmet sektörü PMI verisi ocakta 52,9'a revize edildi. ABD'nin dış ticaret açığı da geçen yıl aralıkta aylık bazda yüzde 24,7 artışla 98,4 milyar dolara çıkarak Mart 2022'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Ülkenin dış ticaret açığı, 2024 genelinde ise önceki yıla kıyasla yüzde 17 artarak 918,4 milyar dolara yükseldi ve 1960'tan bu yana kaydedilen en büyük ikinci açık oldu. Fed yetkililerinden açıklamalar gelmeye devam ederken, Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, bu yıl daha fazla faiz indirimine sıcak baktığını ancak Başkan Trump yönetiminin tarife, göçmen ve düzenlemelerle ilgili politikalarının etkilerine dair belirsizliğe işaret etti. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de tarifelerin potansiyel enflasyonist etkisini görmezden gelmenin hata olacağı uyarısında bulundu. Goolsbee, bu yıl enflasyonun yükselmesi ya da düşürülmesinde kaydedilen ilerlemenin durması halinde Fed'in enflasyonun ekonominin aşırı ısınmasından mı yoksa tarifelerden mi kaynaklandığını anlamaya çalışmak gibi zor bir durumda kalacağını ifade etti. Kurumsal tarafta ise çip üreticisi Nvidia'nın hisseleri de Super Micro Computer'ın Nvidia'nın Blackwell platformuna sahip yapay zeka veri merkezinin tam üretime geçtiğini duyurmasının ardından yüzde 5,4 yükseldi. ABD'de bilanço sezonu devam ederken Amazon ve Eli Lilly'nin bugün açıklanacak bilançoları yatırımcılar tarafından takip ediliyor. Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi güne yüzde 4,43 seviyesinde başlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 yükselişle 107,7'de bulunuyor. Altının ons fiyatı dün 2 bin 882,31 dolarla rekor tazelemesinin ardından günü yüzde 0,7 artışla 2 bin 863 seviyesinden tamamlarken, şu sıralarda yüzde 0,2 yükselişle 2 bin 866 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı da önceki kapanışın yüzde 0,20 üzerinde 74,6 dolardan satılıyor. New York Borsası'nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,39, Nasdaq endeksi yüzde 0,19 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,71 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne de pozitif seyirle başladı. Avrupa Avrupa borsalarında dün karışık seyir öne çıkarken, bugün gözler BoE'nin faiz kararı ve ardından BoE Başkanı Andrew Bailey'in yapacağı açıklamalara çevrildi. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoE'nin bugün politika faizinde 25 baz puanlık indirime gitmesine kesin gözüyle bakılıyor. Analistler, İngiltere'de aralık ayında yıllık bazda yüzde 2,5 gelen tüketici enflasyonun öngörülerin altında gerçekleştiğini hatırlatarak, BoE'nin orta vadeli hedefi olan yüzde 2 seviyesine yakın seyreden enflasyonun parasal gevşemeye olanak tanıdığını aktardı. Öte yandan, Trump'ın Avrupa Birliği'ne (AB) uygulaması beklenilen ek gümrük vergilerine yönelik haber akışı da yatırımcıların odağında yer almayı sürdürüyor. Dün, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,37, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,61 yükselirken, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,38 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,19 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne de karışık bir seyirle başladı. Asya Asya tarafında pozitif bir seyir öne çıkarken, ABD ve Çin arasında ticari restleşmenin tahmin edildiği kadar agresif olmaması risk iştahını destekliyor. Çin ve ABD arasında ek gümrük vergileri uygulamalarıyla artan gerginliğin sınırlı kalması ve diyalog kanallarının açık olduğunun görülmesi endişeleri azaltıyor. Öte yandan, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) yönetim kurulu üyesi Naoki Tamura, bugün yaptığı açıklamada, BoJ'un nisan ayında başlayacak mali yılın ikinci yarısına kadar faiz oranlarını en az yüzde 1'e yükseltmesi gerektiğini kaydetti. Analistler Japonya'da güç kazanan enflasyon ve ücret artışlarının ana ekonomik gündem maddelerinden biri olduğunu ifade ederek, ekonomi yönetiminin odağının makroekonomik istikrara çevrildiğini aktardı. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükseldi. Yurt içi piyasalar Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi günü yüzde 0,89 değer kaybederek 9.719,81 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 35,9072'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 35,9150 seviyesinden işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında BoE'nin faiz kararının yanı sıra Almanya'da fabrika siparişleri, Avro Bölgesi'nde perakende satışlar ve ABD'de haftalık işsizlik maaşı başvurularının takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.700 ve 9.650 puanın destek, 9.800 ve 9.850 seviyesinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Serbest bölgelerden 12 milyar dolar ihracat yapıldı

Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, katma değerli üretim ve ihracatın merkezleri olan serbest bölgelerin Türkiye'nin üretim kapasitesine, istihdam imkanlarına ve dış ticaret performansına güç katmaya devam ettiği vurgulandı. Söz konusu bölgelerdeki toplam ihracatın 2024'te 12 milyar dolar olduğu belirtilen açıklamada, şu bilgiler paylaşıldı: "Serbest bölgelerin ithalatı 2023'e göre yüzde 14,8 düşüşle 7,9 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Böylece, Ticaret Bakanlığımıza bağlı serbest bölgelerin dış ticaret fazlası 2023'teki 3,2 milyar dolar seviyesinden 2024'te 4,1 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 152'ye yükselerek, serbest bölgelerin uluslararası ticaretteki rekabetçi gücünü bir kez daha teyit etmiştir." İstihdam 100 bine yaklaştı Açıklamada, orta-ileri (yüzde 47,7) ve yüksek (yüzde 8,3) teknoloji sınıflarına giren malların ihracattaki payının, 2023'teki yüzde 52,37 seviyesinden 2024'te yüzde 56'ya yükseldiğine dikkat çekildi. Geçen yıl buralardaki satışlar içerisinde ihracatın payının 2023'teki yüzde 71 düzeyinden 2024'te yüzde 74'e çıktığı belirtilen açıklamada, yıl sonu itibarıyla, 524'ü yabancı olmak üzere, toplam 2 bin 91 firmanın faaliyet gösterdiği serbest bölgelerde istihdamın 96 bin 436 kişiye ulaştığı bildirildi. Serbest bölgelerin sadece dış ticarete değil yüksek teknoloji odaklı üretime ve istihdama da güç verdiği vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi: "Katma değer üreten bu bölgeler, Türkiye'yi küresel ekonomide daha güçlü bir konuma taşıyor. Serbest bölgelerimizi daha da güçlendirmek, ülkemizin kilit ihracat üsleri haline getirmek üzere çalışmalarımızı 2025 yılında da sürdüreceğiz."

3 sektörden ihracatta tüm zamanların rekoru

Dünya genelinde jeopolitik risklerin devam etmesine ve küresel ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin devam etmesine karşın, sanayi bünyesinde yer alan bazı sektörler ihracat rekoru kırıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye'nin ihracatı geçen yıl yüzde 2,5 artarak 261,9 milyar dolara yükseldi. Ülkenin sanayi ihracatı ise bu dönemde yüzde 1,8 artışla 183,8 milyar dolar oldu. Geçen yıl sanayi sektörünün Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı yüzde 81,3 olarak kaydedildi. Otomotiv endüstrisinin ihracatı 37 milyar doları aştı Otomotiv sektörü, geçen yıl 37,2 milyar dolarla sanayinin alt kolları arasında en çok ihracat yapılan sektör olurken, tüm zamanların en yüksek yıllık ihracatına imza attı. Elektrik ve elektronik sektörü 16,7 milyar dolarla, savunma ve havacılık sanayi de 6,7 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek yıllık ihracatını gerçekleştirdi. Geçen yıl ihracat artışı otomotiv endüstrisinde yüzde 6,3, elektrik ve elektronik sektöründe yüzde 2,9, savunma ve havacılık sanayi sektöründe yüzde 21,5 olarak hesaplandı. Otomotiv endüstrisinin Almanya'ya ihracatı 4,5 milyar doları aştı Sanayi grubunda rekor kıran sektörlerin ihracat yaptığı pazarlara bakıldığında, otomotiv endüstrisinde Almanya, elektrik ve elektronik sektöründe Birleşik Krallık öne çıktı. Geçen yıl otomotiv endüstrisi Almanya'ya 4,9 milyar dolar tutarında ihracat gerçekleştirdi. Almanya'yı, 4,3 milyar dolarla Fransa, 4,2 milyar dolarla Birleşik Krallık, 3,4 milyar dolarla İtalya, 2,5 milyar dolarla İspanya izledi. Elektrik ve elektronik sektörü ise geçen yıl Birleşik Krallık'a 1,7 milyar dolarlık dış satım yaptı. Sektör, Almanya'ya 1,4 milyar dolarlık, Irak'a 810,2 milyon dolarlık, ABD'ye 774,1 milyon dolarlık, Fransa'ya 754,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. İl bazında bakıldığından otomotiv endüstrisi, Kocaeli'nden 9,7 milyar dolarlık, İstanbul'dan 8,3 milyar dolarlık, Bursa'dan 7,7 milyar dolarlık, Sakarya'dan 5,5 milyar dolarlık, Ankara'dan 1,4 milyar dolarlık dış satım yaptı. Elektrik ve elektronik sektörü ise İstanbul'dan 8,3 milyar dolarlık, Manisa'dan 2,2 milyar dolarlık, Ankara'dan 1,1 milyar dolarlık, Kocaeli'nden 1 milyar dolarlık, Denizli'den 878,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Geçen yıl 54 ilin ihracatı arttı

Bakanlık, 2024 yılına ilişkin illere göre ihracat verilerini açıkladı. Buna göre, 2024'te mal ihracatı yüzde 2,5 artışla 262 milyar dolara yükseldi ve Cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı. Bu ihracat değerindeki payı bakımından İstanbul, 56 milyar 837 milyon dolarla en fazla ihracat yapan il oldu. Bu ili 32 milyar 5 milyon dolarla Kocaeli, 23 milyar 817 milyon dolar İzmir takip etti. Faaliyet illeri bazında geçen yıl bir önceki yıla göre en fazla artış 2 milyar 188 milyon dolarla Kocaeli'de gerçekleşti. Kocaeli'yi 2 milyar 104 milyon dolarlık artışla Çorum, 591 milyon dolarlık artışla Eskişehir izledi. Aylık veriler Faaliyet illeri bazında Aralık 2024'te 2023'ün aynı ayına göre ihracatta İstanbul yüzde 0,9 artış ve 4 milyar 908 milyon dolarla birinci sırada, Kocaeli yüzde 6,4 artış ve 3 milyar 23 milyon dolarla ikinci sırada yer aldı. İzmir yüzde 8,7 azalış ve 2 milyar 135 milyon dolarla üçüncü, Bursa yüzde 2,5 artış ve 1 milyar 625 milyon dolarla dördüncü, Ankara ise yüzde 10,1 artış ve 1 milyar 144 milyon dolarla beşinci oldu. Ayrıca, 2024 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, faaliyet illeri bazında ihracatta 203 milyon dolarlık artışla Çorum birinci, Kocaeli 181 milyon dolarlık artışla ikinci, Tekirdağ 115 milyon dolarlık artışla üçüncü, Ankara 105 milyon dolarlık artışla dördüncü, Eskişehir ise 93 milyon dolarlık artışla beşinci il konumunda yer aldı.

'Yapay zeka teknolojilerine önemli yatırımlar yapıyoruz'

Katar'ın başkenti Doha'da düzenlenen Doha Forum 2024'e katılan Bakan Şimşek, "Akıllı Ekonomiler Çağında Rekabet Edebilirlik" başlıklı panelde konuştu. Şimşek, "Türkiye, küresel olarak önemli bir üretim üssü haline geldi." diyerek, yapay zeka teknolojilerine hazırlık için önemli yatırımlar yaptıklarını anlattı. Şimşek, "Bu, insan sermayesi açısından olduğu kadar fiber optik hatlar, internet erişimi ve geniş bant abonelikleri gibi dijital altyapı yatırımlarını da içeriyor." ifadelerini kullandı. IMF'nin 174 ekonomiyi kapsayan Yapay Zeka Hazırlık Endeksi'ne göre Türkiye'nin gelişmekte olan ülkeler ortalamasının üstünde bulunduğuna dikkati çeken Şimşek, ülkede veri merkezlerine yönelik daha fazla yatırım yapılması gerektiğini vurguladı. Birleşmiş Milletlerin (BM) öncü teknolojilere hazırlık konusunda bir endeks hazırladığını hatırlatan Şimşek, Türkiye'nin bu endekste de kişi başı gelirine oranla emsallerinin önünde olduğunu belirtti. "Bizim için gerçekten de kilit konu KOBİ'lerin dijitalleşmesi" Mehmet Şimşek, Türkiye'nin imalat sanayisi söz konusu olduğunda yatırımlarda ve ekosistemi genişletmede kayıtsız kalmadığını belirterek, şunları kaydetti: "Bence bizim için asıl zorluk değer zincirini yukarı taşımak. Bu nedenle son 10 yıla bakacak olursanız AR-GE harcamalarını neredeyse iki katına çıkardık. Bu harcamaların GSYH içindeki oranı yüzde 1,4'ün biraz üzerinde ve gelişmiş ekonomilere kıyasla hala düşük. AR-GE harcamalarının yüzde 50'den fazlası özel sektör tarafından yapılıyor ancak devlet de büyük teşvikler sağlıyor. 1300'den fazla AR-GE merkezimiz, 300’den fazla tasarım merkezimiz ve ayrıca 100'den fazla teknoparkımız var. Yani bunlar, değer zincirinde yukarı çıkmamıza ve rekabetçi kalmamıza yardımcı olacak ekosistemin itici güçlerinden bazıları. Bizim için gerçekten de kilit konu KOBİ'lerin dijitalleşmesi. Çünkü gerçekten verimlilik açığı burada ortaya çıkıyor. Nispeten büyük şirketler veya orta ölçekli şirketler, yetenekli ve oldukça rekabetçi. Ancak daha küçük şirketlerde rekabeti artırmamız gerekiyor. Dijital becerilerin gerçekten çok önemli olacağı yer burası. Bu nedenle daha küçük şirketlerin dijitalleşmelerini artırarak verimlilik artışına yardımcı olacak programlar tasarlamaya çalışıyoruz. Türkiye için ileriye dönük en önemli zorluk da bu."

Avro Bölgesi'nin ekonomisi kasımda daraldı

S&P Global ve Hamburg Ticaret Bankası (HCOB), Avro Bölgesi'nin kasım ayına ilişkin bileşik ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini açıkladı. Buna göre, Avro Bölgesi ekonomisi kasımda talebin gerilemesi ve özel sektör siparişlerinin azalmasıyla daraldı. Ekim ayında 50 seviyesinde olan Avro Bölgesi bileşik PMI, kasımda 48,3'e indi. Böylece, Avro Bölgesi'nde bileşik PMI son 10 ayın en düşük seviyesini gördü. Avro Bölgesi'nde ekimde 51,6 olan hizmet sektörü PMI da kasımda son 10 ayın en düşük değeri olan 49,5'e geriledi. PMI verisinde 50 puanın üstü büyümeyi, altı ise daralmayı gösteriyor. Verilere ilişkin açıklamada bulunan Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) Başekonomisti Cyrus de la Rubia, Avro Bölgesi'nin durgunluğa girdiğini belirtti. Kasımda Avro Bölgesi ekonomisinin küçülmeye başladığına işaret eden Rubia, avro para biriminin zayıflamasının gelecek aylarda ithal ürün fiyatlarını artırabileceğini bildirdi. Rubia, Avro Bölgesi'nde kasım ayında genel ekonomiyi ayakta tutan hizmet sektörünün ocaktan bu yana ilk kez küçüldüğüne dikkati çekti.

Uluslararası Dijital Oyunlar Kongresi başladı

Sayan, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Ankara Üniversitesi ve Çocuk ve Bilgi Güvenliği Derneği ortaklığında BTK konferans salonunda düzenlenen 2. Uluslararası Dijital Oyunlar Kongresi'nin açılışında yaptığı konuşmada, gençlerin oyun motivasyonunun sokaklar değil, bilgisayarlar olduğunu bildirdi. Dijital oyunların, eğitim, sağlık, psikoloji gibi farklı alanlarda da kendine önemli bir yer edinerek, eğitim ve iş geliştirme platformu olarak da öne çıktığını aktaran Sayan, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Küresel dijital oyunlar pazarının büyüklüğü 2023 yılında 187,7 milyar dolara ulaştı. Bu, bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,6'lık büyümeye tekabül ediyor. Mobil oyunlar, 92,6 milyar dolarlık gelirle pazarın lideri olurken, konsol oyunları 56,1 milyar dolarla ikinci, PC oyunları ise 37,1 milyar dolarla üçüncü sırada yer alıyor. Her geçen gün dijital oyun oynayanların sayısı artıyor. Küresel dijital oyuncu sayısı yıllık yüzde 6,3'lük artışla 3,38 milyarı aşarken, bu artış trendinin devam etmesi ve 2026 sonuna kadar küresel dijital oyuncu sayısının 3,79 milyara ulaşması bekleniyor." - "Türkiye, dijital oyunlar sektöründe ciddi oyuncu olma yolunda hızla ilerliyor" Sayan, Türkiye'nin, dijital oyunlar sektöründe ciddi oyuncu olma yolunda hızla ilerlediğini belirterek, "Türkiye'de 2023 verilerine göre 40 milyon aktif oyuncu bulunuyor ve dijital oyun pazarı 1,2 milyar dolar büyüklüğe ulaştı, Türkiye, Avrupa'da da mobil oyun geliştirmenin merkezi haline geldi. Bu noktada dijital oyun tüketimi konusunda yıllık yüzde 36'lık büyümeyle Avrupa'nın en hızlı büyüyen dijital oyun pazarı olduk." diye konuştu. Teknolojinin, çocuklar ve gençler üzerindeki etkilerini de değerlendiren Sayan, "Sosyal medya ve oyun uygulamalarında bazı tehlikeler var, en son Roblox adlı uygulama radarımıza takıldı ve erişim engeli geldi. Roblox bu konuda bazı adımları attı, Türkiye'de de temsilcilik açmak için girişimde bulundu, bunu olumlu değerlendiriyoruz. Eğitici, öğretici, eğlence amaçlı olan her şeyi bir kenara bırakıyorum ama dijital istismar, siber zorbalık gibi konuların çocuklarımızın, gençlerimizin oynadığı oyunlara bulaşması, sızması kabul edilebilir bir durum değil." dedi. Sayan, hükümet olarak, hangi platform olursa olsun kötüye kullanılmasını engellemek için her türlü tedbiri almak zorunda olduklarına işaret ederek, kötü niyetli içeriklerin, masum zihinlere ulaşmasına asla müsaade etmeyeceklerini, gençlerin de bireysel anlamda çok dikkatli olması gerektiğini söyledi. - "Gençlere güvenli dijital deneyim sunmak için projeler geliştiriyoruz" BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu da oyun sektörünün, her geçen yıl büyüyen bir pazar, yeni iş alanları ve ekonomik fırsatlar olarak ortaya çıktığını ancak aynı zamanda kültürel etkileşim ve inovasyon için de ortam sunduğunu belirtti. Özellikle gençler ve çocuklar üzerinde potansiyel olumsuz etkilere yol açabilecek bağımlılık, dijital şiddet, aşırı ekran süresi ve çevrim içi güvenlik gibi sorunların dikkatle ele alınması gerektiğini aktaran Karagözoğlu, özellikle çocukları ve gençleri internet ortamında karşılaşabileceği risklerden korumak, onlara güvenli ve sağlıklı dijital deneyimler sunmak için çeşitli projeler ve destekleyici programlar geliştirdiklerini anlattı. Karagözoğlu, bu alanda yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi vererek, sözlerini şöyle tamamladı: "Kurumumuz tarafından çocuklar ve gençler için güvenli dijital oyun deneyimlerinin sağlanması amacıyla 'Güvenli Oyna' web sitesi ve platformu yenilendi, dijital oyunların güvenli kullanımına dair bilgilendirme faaliyetleri artırıldı. Bu platform, çocukların ve ailelerin dijital dünyada güvende kalmalarını sağlamak için önemli kaynaklar sunarak, ebeveyn kontrol araçlarını tanıtarak, oyun oynama süreleri, içerik sınırlamaları ve güvenlik önlemleri hakkında rehberlik ediyor." BTK Başkan Yardımcısı Abdulkerim Gün de dijital oyunların, bir eğlence aracı olmanın yanı sıra öğrenme, sosyal bağ kurma ve kültürler arası etkileşim için güçlü bir platform oluşturduğuna işaret ederek, oldukça geniş etki alanına sahip olan mecranın sorumluluğunun da büyük olduğunu kaydetti. Açılış konuşmalarının ardından panellerle devam eden kongre, 5 Aralık'ta sona erecek.

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül dönemi) ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, GSYH 2024 yılı üçüncü çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak geçen senenin aynı çeyreğine göre yüzde 2,1 arttı. Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 53,3 artarak 11 trilyon 893 milyar 252 milyon lira oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri, cari fiyatlarla ABD doları bazında 357 milyar 989 milyon olarak gerçekleşti. GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde geçen seneye göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaat yüzde 9,2, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,2, tarım sektörü yüzde 4,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1,9 ve hizmetler yüzde 1,4 arttı. Diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,4, sanayi sektörü yüzde 2,2, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0,3 azaldı. Öte yandan, önceki çeyreklere ilişkin büyüme rakamlarında revizyona gidildi. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 2,64 büyüyeceğini öngörmüştü. Türkiye ekonomisinin 2020'den bu yana büyüme hızı, yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle: Yıllar 1.Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıllık 2020 4,3 -10,4 6,4 6,3 1,9 2021 7,5 22,3 8 9,7 11,4 2022 7,8 7,6 4,1 3,3 5,5 2023 4,5 4,6 6,5 4,6 5,1 2024 5,3 2,4 2,1 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 1,9 artış gösterdi. Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,1 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 0,8 azalış kaydetti. Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,8 artarken, ithalatı yüzde 9,6 azaldı. İş gücü ödemelerinde yüzde 76,3 artış İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 76,3, net işletme artığı/karma gelir yüzde 45,7 artış gösterdi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı, geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 31,9 iken bu oran 2024'te yüzde 36,4 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47,8 iken yüzde 45,1 oldu. - Tablolar Yıl Cari fiyatlarla GSYH Cari fiyatlarla GSYH GSYH Zincirlenmiş Hacim Değişim oranı (milyon lira) (milyon dolar) Endeksi(2009=100) (yüzde) 2022 1. Çeyrek 2.519.789 181.490 186,9 7,8 2022 2. Çeyrek 3.424.670 219.665 201,6 7,6 2022 3. Çeyrek 4.273.138 242.416 223,8 4,1 2022 4. Çeyrek 4.794.179 262.243 231,2 3,3 2022 Yıllık 15.011.776 905.814 210,9 5,5 2023 1. Çeyrek 4.687.492 248.416 195,3 4,5 2023 2. Çeyrek 5.571.440 274.908 210,9 4,6 2023 3. Çeyrek 7.759.106 298.760 238,4 6,5 2023 4. Çeyrek 8.527.683 307.925 241,9 4,6 2023 Yıllık 26.545.722 1.130.009 221,6 5,1 2024 1. Çeyrek 8.858.091 286.728 205,7 5,3 2024 2.Çeyrek 9.925.986 307.407 216 2,4 2024 3.Çeyrek 11.893.252 357.989 243,4 2,1 Sektörler TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle: 2023 3. çeyrek 2024 3. çeyrek Tarım, ormancılık ve balıkçılık 0,8 4,6 Sanayi 5,9 -2,2 İmalat sanayisi 6,5 -2,8 İnşaat 7,2 9,2 Hizmetler 5,9 1,4 Bilgi ve iletişim 2,2 2,2 Finans ve sigorta faaliyetleri 5,9 6,2 Gayrimenkul faaliyetleri 3,2 2,5 Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri -1,2 -0,3 Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri 4,1 1,9 Diğer hizmet faaliyetleri 3,2 -2,4 Sektörler toplamı 5,5 2,1 Vergi-sübvansiyon 15,2 2,3 Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla)