Asya ve Pasifik'te 2025 gündemini seçimler belirleyecek
Japonya, Avustralya, Filipinler ve Singapur'daki genel ve yerel seçimler 2025'in gündemleri arasında yer alıyor
İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıl dönümü ve Vietnam Savaşı'nın bitişinin 50. yıl dönümünde hayatını kaybedenler birçok ülkede anılacak.
Expo 2025, Japonya'nın güneybatısındaki yapay Yumeşima Adası'nda "Hayatlarımız için geleceğin toplumunu tasarla" mottosuyla gerçekleşecek.
G7 Zirvesi Kanada'da, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Zirvesi Malezya'da, G20 Zirvesi ise ilk kez Afrika kıtasında düzenlenecek.
ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya'nın yer aldığı ve Çin'e karşı gayriresmi stratejik forum olarak bilinen Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) 2025 Zirvesi'ni, yılın ikinci yarısında Hindistan'da düzenleyecek.
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin'in kurucuları arasında yer aldığı 9 üyeli "BRICS" Zirvesi için liderler yıl içinde Brezilya'da buluşacak.
AA muhabiri, bu yılın Asya, Pasifik ve Uzak Doğu ülkelerinde öne çıkan ve sıcak gündem maddelerini derledi.
Ocak
ASEAN Dönem Başkanlığını 1 Ocak'ta Malezya devralacak. Birliğin gündeminde, Güney Çin Denizi anlaşmazlıkları ile askeri rejimin yönettiği Myanmar'ın siyasi geleceği yer alıyor. Malezya'nın liderliğinde birlik ve dayanışmasını güçlendirmeyi hedefleyecek ASEAN'ın Liderler Zirvesi ekimde düzenlenecek.
Küresel bazda en büyük tüketici elektroniği etkinliği "CES 2025" Nvidia, Panasonic, Hisense, Samsung dahil çok sayıda üretici ve geliştiricinin katılımıyla 7-10 Ocak'ta ABD'nin Las Vegas kentinde başlayacak. Etkinlikte, yapay zeka ve sanal gerçeklik ürünleri öne çıkacak.
Performans ve satış sonrası parçaların sergilendiği yıllık ünlü modifiye otomobil fuarı "Tokyo Auto Salon", 10-12 Ocak'ta Japonya'nın başkenti Tokyo'nun doğusundaki Makuhari Messe fuar alanında otomobil severlere açılacak.
Pasifik Deprem Kuşağı'nda yer alan Japonya'da, son 50 yıl içinde yaşanan en yıkıcı deprem olarak kayıtlara geçen Kobe Depremi'nin (Büyük Hanşin Depremi) 30. yıl dönümünde, hayatını kaybeden 6 bin 400'ü aşkın kişi 17 Ocak'ta anılacak.
Hindistan'ın önde gelen otomobil fuarı "Auto Expo 2025", 17-22 Ocak'ta başkent Yeni Delhi'de düzenlenecek. Suzuki, Hyundai, Tata dahil büyük otomobil üreticileri yeni modellerini sergileyecek. Hindistan, dünyanın en büyük 3. otomobil pazarı kabul ediliyor.
ABD'nin başkenti Washington'da 20 Ocak'ta düzenlenecek törende Donald Trump, ülkenin 47. Başkanı olarak yemin edecek. Törene, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de davet edildi.
Dünya Ekonomik Forumu (WEF) yıllık toplantısı İsviçre'nin Davos kasabasında 20-24 Ocak'ta düzenlenecek. Hükümet, iş dünyası, uluslararası örgütler, sivil toplum ve akademiden 2 bin 500'den fazla temsilciyi buluşturacak forumda acil küresel sorunlar ele alınacak.
Endonezya, ülke çapında yaklaşık 400 bin okulda 80 milyona yakın öğrenciye ücretsiz öğle yemeği ve süt tedariki programı başlatacak. Ekim 2024'te göreve gelen 8. Devlet Başkanı Prabowo Subianto'nun seçim vaatleri arasında yer alan program, yetersiz beslenme azaltmayı hedefliyor.
Singapur, tutarsız vergilendirmeyle mücadele amacıyla çok uluslu şirketler için "yerel ek vergi" programını başlatıyor. Şirketlerin minimum yüzde 15 vergiyle karşı karşıya kalacağı yeni programın, "uygun vergi oranlarıyla" tanınan Singapur'un "bölgesel yatırım üssü" cazibesinin tehdit edebileceği tartışılıyor.
Şubat
1 Şubat, Myanmar'da ordunun iktidarı ele geçirmesi ve seçimle başa gelen Aung San Suu Çii'nin tutuklanmasının 4. yıl dönümü. Askeri yönetime karşı çıkan direniş grupları 2024'te ülke içinde stratejik toprak kazanımları elde ederken, yeni yılda ülke yönetiminin akıbeti merak ediliyor.
Müzik dünyasının "Oscar"ı olarak bilinen 67. Grammy Ödülleri, 2 Şubat'ta ABD'nin batısındaki Los Angeles kentinde sahiplerini bulacak.
Fransa'nın başkenti Paris, 10-11 Şubat'ta devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirmesi beklenen "Yapay Zeka Eylem Zirvesi'ne" ev sahipliği yapacak.
Almanya'nın Münih kentinde 14-16 Şubat'ta düzenlenecek yıllık Münih Güvenlik Konferansı'na (MSC) Asya, Avrupa ve Afrika bölgesi ülkelerden hükümet ve iş dünyası temsilcileri iştirak edecek.
Geçit törenleri ve açık hava performanslarıyla ünlü, dünyanın en büyük karnavallarından Rio Karnavalı, Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde 28 Şubat-8 Mart'ta düzenlenecek.
Sri Lanka Devlet Başkanlığını Eylül 2024'te üstlenen Anura Kumara Dissanayake, hükümetinin ilk ulusal bütçesini şubat içinde sunacak. 2022'de iflasını ilan eden ve bölgenin kırılgan ekonomileri arasında gösterilen Sri Lanka, Uluslararası Para Fonundan (IMF) dört yıllığına 3 milyar dolarlık bir kurtarma paketi kabul etmişti.
Samsung Electronics Başkanı Lee Jae-yong, hisse senedi fiyat manipülasyonu ve muhasebe dolandırıcılığı gerekçesiyle olası hapis cezasıyla karşı karşıya. Seul Yüksek Mahkemesinde mahkum olması halinde Lee, Anayasa Mahkemesine başvuru hakkına sahip. Güney Kore ekonomisinde "kilit rolleriyle" tanınan iş dünyasının ileri gelenleri, sert yasal cezalardan kaçınma ve Devlet Başkanlığı affı elde etme geçmişiyle tanınıyor.
Mart
Amerikan Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisince 1929'dan bu yana verilen ünlü "Oscar Ödülleri", 2 Mart'ta ABD'nin California eyaletinde sahiplerini bulacak.
Küresel iletişim teknolojileri sektöründe en büyük sanayi fuarı kabul edilen "Dünya Mobil Kongresi", 3-6 Mart'ta İspanya'nın Barselona kentinde toplanıyor. Üretken yapay zekanın öne çıkacağı kongrede mobil çip, telekom, bağlantılı otomobiller, bulut ve altyapı teknolojileri ile yeni bilgisayar ve akıllı telefon modelleri tanıtılacak.
Çin'de yıllık Ulusal Halk Kongresi 5 Mart'ta başkent Pekin'de toplanacak. Kongre marjında 2025 ulusal bütçesinin kesinleştirilmesi ve Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) dahil ekonomik hedefleri ile yılın sosyoekonomik önceliklerinin belirlenmesi hedefleniyor. Yaklaşık 3 bin milletvekillinin haftalık oturumun son gününde yasa tasarılarını geçirmesi bekleniyor.
Modern Çin'in kurucu lideri olarak görülen ve 20. yüzyılın ilk çeyreğinde siyasi faaliyette bulunan ve 1912'de Çin Cumhuriyeti'ni kuran devlet adamı ve devrimci Sun Yat-Sen'in ölümünün 100. yılı münasebetiyle 12 Mart'ta anma töreni düzenlenmesi bekleniyor.
Formula 1 yarışlarının Asya-Pasifik bölgesi kapsamlı takvimi açıklandı. Buna göre 14-16 Mart'ta Avustralya'da Melbourne, 21-23 Mart'ta Çin'de Şanghay, 4-6 Nisan'da Japonya'da Suzuka ile sonbahar dönemine denk gelen 3-5 Ekim'de Singapur yarışa ev sahipliği yapacak.
Dünyanın en değerli şirketleri arasında gösterilen California merkezli çip üreticisi Nvidia ev sahipliğinde San Jose kentinde, 17-21 Mart'ta "GPU Teknoloji Konferansı" düzenlenecek. 2024'teki konferansa sektör temsilcisi 20 bine yakın kişi katılmıştı.
"Asya İçin Boao Forumu" (BFA) yıllık konferansı, 25-28 Mart'ta Çin'in Haynan eyaletinde düzenlenecek. Asya ve Avrupa ülkelerden hükümet ve iş dünyası temsilcilerinin foruma katılması bekleniyor.
Nisan
EXPO 2025, Japonya'nın Osaka kentinin kıyısındaki yapay Yumeşima Adası'nda "Hayatlarımız için geleceğin toplumunu tasarla" mottosuyla 13 Nisan-13 Ekim'de düzenlenecek. 160'tan fazla ülke ve bölgenin teknolojileri ile iş fikirlerinin sergileneceği pavilyonlara deniz aşırı 3,5 milyon, toplamda 28 milyon kişinin katılması bekleniyor. Bazı ülkelerin, yükselen inşaat maliyetleri nedeniyle, fuardan çekilme kararı alabileceği ve bu sürecin küresel etkinliğe gölge düşürebileceği ifade ediliyor.
18 Nisan, Endonezya'nın ev sahipliğinde 1955'te düzenlenen ve ilk büyük ölçekli Afro-Asya Konferansı kabul edilen Bandung Konferansının 70. yıl dönümü. Endonezya'nın olası bir zirve düzenleyebileceği bildiriliyor.
Dünya otomotiv endüstrisinin en eski fuarlarından kabul edilen New York Uluslararası Otomobil Fuarı, 18-27 Nisan'da düzenlenecek. Sektör lideri üretici firmalar, lansman otomobillerini vitrine çıkaracak.
Dünyanın en büyük otomotiv pazarlarından Çin, iki otomobil fuarına ev sahipliği yapacak. "Şanghay Otomobil Fuarı 2025", 23 Nisan-2 Mayıs'ta "Pekin Otomobil Fuarı 2025" 25 Nisan-4 Mayıs'ta düzenlenecek.
Güneydoğu Asya ülkesi Vietnam'da 30 Nisan, "Kurtuluş ve Yeniden Birleşme Günü" olarak kutlanıyor. Vietnam'da, Kasım 1955-Nisan 1975 döneminde 19,5 yıl süren, asker ve sivil dahil ölü sayısının 1,3 milyon olarak tahmin edildiği Vietnam Savaşı'nın sona ermesinin 50. yıl dönümü için anma töreni düzenlenecek.
Mayıs
Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Dönem Başkanı Güney Kore, APEC üyesi ülkelerin Ticaret Bakanlarını 15-16 Mayıs'ta bir araya getirecek. APEC Enerji Bakanlarının ağustosta, Maliye Bakanlarının ekimde toplanması planlanıyor.
Filipinler'de Senato, Temsilciler Meclisi ile belediye meclisleri dahil yerel ve ulusal düzeyde 18 bini aşkın sandalye için 12 Mayıs'ta ara seçimler düzenlenecek.
Okyanusya ülkesi Avustralya, mayıs ortasına kadar federal seçimler için sandık başına gidecek. Artan konut fiyatları dahil yaşam maliyetlerinin seçim sonucuna etki etmesi bekleniyor.
Diplomasi zirvelerinden "Shangri La Diyaloğu"nun (SLD) 30 Mayıs-1 Haziran'da Singapur'da düzenlenmesi bekleniyor. İngiltere merkezli "International Institute for Strategic Studies" düşünce kuruluşuna ait zirveye, ABD ve Avrupa'dan savunma bakanları dahil bürokrasi ve sektör liderleri katılacak.
Haziran
Birleşmiş Milletler (BM) ev sahipliğinde 2-4 Haziran'da, New York'ta "Filistin Sorununun Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Çözüm için Üst Düzey Uluslararası Konferansı" düzenlenecek.
BM Okyanus Konferansı (UNOC3) 9-13 Haziran'da, Fransa ve Kosta Rika'nın ev sahipliğinde, "sürdürülebilir kalkınma için okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını korumak" mottosuyla Fransa'nın Nice kentinde düzenlenecek.
G7 Liderler Zirvesi, Dönem Başkanı Kanada'nın ev sahipliğinde Alberta eyaletinin Kananaskis bölgesinde, 15-17 Haziran'da yapılacak. Zirveye, Güney Kore, Avustralya ve Hindistan liderlerinin de katılması bekleniyor.
Dünyanın önde gelen ekonomi forumları arasında gösterilen ve "Rusya'nın Davos’u" olarak bilinen "St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu (SPIEF) 18-21 Haziran'da düzenlenecek. Foruma geçen yıl 130 ülkeden üst düzey hükümet ve şirket yetkilileri katılmıştı.
Doğu Asya'nın kıyı komşuları Güney Kore ve Japonya, ikili diplomatik ilişkilerin kurulmasını sağlayan "1965 Japonya ve Kore Cumhuriyeti Temel İlişkiler Antlaşması" imzalanmasının 60. yıl dönümünü 22 Haziran'da kutlayacak.
Hollanda'nın Lahey kenti, 24-26 Haziran'da NATO Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak. Avrupa-Atlantik askeri ittifakının yeni dönemde Asya-Pasifik'i dikkate alan daha kapsamlı bir yaklaşıma yönelebileceği belirtiliyor.
Çokuluslu kredi kuruluşu Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB), 10. yıllık toplantısını Çin'in başkenti Pekin'de haziranda düzenleyecek. AIIB, gelişen ülkelerdeki altyapı projelerinin finanse etmesiyle bilinen Çin'in "yurt dışında nüfuzunun artırılmasında" önemli görülüyor. AIIB, "Dünya Bankası" dahil Batı destekli kredi kuruluşlarına alternatif olarak tanımlanıyor.
Temmuz
ASEAN üyesi ülkelerin Dışişleri Bakanları, Dönem Başkanı Malezya'nın ev sahipliğinde 8-11 Temmuz'da, başkent Kuala Lumpur'da bir araya gelecek.
Pekin, 8-11 Temmuz'da "Dünya Yüksek Hızlı Tren Konferansı"na (UIC High Speed 2025) ev sahipliği yapacak. Konferansta, yeni demir yolu teknolojilerinin sergilenmesi ile uluslararası işbirliklerinin teşvik edilmesi bekleniyor.
Rusya'nın askeri saldırılarını sürdürdüğü Ukrayna'nın yeniden yapılanmasına yönelik uluslararası çabaların eşgüdümü amacıyla "Ukrayna'nın Yeniden İnşası Konferansı" (URC2025) İtalya'nın başkenti Roma'da, 10-11 Temmuz'da düzenlenecek.
G20 ülkelerinin Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları, 17-18 Temmuz'da Dönem Başkanı Güney Afrika'nın doğu kıyısındaki KwaZulu-Natal bölgesinde toplanacak.
Japonya'da Danışman Meclisi (Sangiin) seçimlerinin temmuzun son haftasına kadar düzenlenmesi planlanıyor. Ülkede, Ekim 2024'te Temsilciler Meclisinde çoğunluğu kaybeden iktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) ile koalisyon ortağı Komeito'nun yeni seçim karnesi merak ediliyor.
Ağustos
Güneydoğu Asya ülkesi Endonezya, bağımsızlığa kavuşmasının 70. yıl dönümünü olan 17 Ağustos'ta anma törenleri düzenleyecek. Ülkede her yıl 17 Ağustos "Ulusal Devrim ve Kurtuluş Günü" olarak kutlanıyor.
Japonya hükümeti 20-22 Ağustos'ta başkent Tokyo'nun doğusundaki Yokohama kentinde, Afrika'dan birçok ülkenin katılımıyla "9. Tokyo Uluslararası Afrika Kalkınma Konferansı"na (TICAD) ev sahipliği yapacak. Konferansa, Afrika ülkelerinden hükümet yetkilileri ile iş dünyası temsilcilerinin katılması planlanıyor.
İnsanlık tarihinin en büyük felaketlerinden biri kabul edilen ve 60 ülkenin katıldığı İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıl dönümü dolayısıyla ağustos ve eylül aylarında birçok ülkede hayatını kaybedenler için anma törenleri düzenlenecek.
Japon İmparatorluğu, Ağustos 1945'te Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan yıkıcı atom bombalarının ardından 2 Eylül 1945'te resmen ABD'nin yer aldığı müttefik kuvvetlere teslim olmuştu. Eylül 1939-Eylül 1945'te meydana gelen savaşta yaklaşık 80 milyon kişinin öldüğü tahmin ediliyor.
Eylül
Rusya'nın doğusunda yer alan Vladivostok kentinde, 3-6 Eylül'de "Doğu Ekonomi Forumu" düzenlenecek. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dahil çok sayıda ülke liderinin foruma katılması bekleniyor.
Çip endüstrisinde dünya çapında üretici ve geliştiricileri bir araya getirecek "Semicon Taiwan" fuarı, 10-12 Eylül'de Tayvan'ın başkenti Taipei'de düzenlenecek. Dünyanın en büyük çip üreticileri Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) ile Applied Materials ve Tokyo Electron da fuara katılacak.
Pasifik Adaları Forumu (PIF) Liderler Zirvesi, Güney Pasifik'teki Solomon Adaları'nın başkenti Honiara'da eylül içinde düzenlenecek. Zirvede, başta Okyanusya bölgesi olmak üzere hükümetler arası işbirliği fırsatları hedefleniyor. Çin'in nüfuzunu artırdığı bölgede, ABD, Avustralya ve Japonya'nın jeopolitik reaksiyonları yakından izleniyor.
Ekim
Dünyanın önemli elektronik fuarlarından CEATEC 2025, Tokyo'nun doğusundaki Makuhari Messe fuar alanında 14-17 Ekim'de düzenlenecek. Sony, Panasonic dahil bilgi teknolojileri ve elektronik firmaları, fuar marjında son ürün ve hizmetlerini sergileyecek.
ASEAN Zirvesi, Dönem Başkanı Malezya'nın ev sahipliğinde 24-26 Ekim'de, başkent Kuala Lumpur'da düzenlenecek. Zirvede Güney Çin Denizi anlaşmazlıkları, Myanmar'daki iç savaş ile blok dayanışmasının güçlendirilmesi gündemde olacak.
Güney Kore 26 Ekim-1 Kasım'da 2025 APEC Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak. Asya-Pasifik bölgesi ülkeleri arası küresel ticaret, tedarik zinciri ve iklim değişikliği konuları zirve gündeminde.
Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi ülkelerin liderleri, yıllık zirve için Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de ekim içinde bir araya gelecek.
Kasım
BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 30. Taraflar Konferansı (COP30), 10-21 Kasım'da Brezilya'nın Belem bölgesinde düzenlenecek. Yaklaşık 200 ülkeden hükümet temsilcisini bir araya getirecek konferansta yeni iklim hedefleri müzakere edilecek.
Afrika, dünyanın en büyük ekonomilerinin liderlerinin müzakereler için buluşacağı, kıtanın ilk G20 Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak. Zirve, 22-23 Kasım'da Güney Afrika'nın en kalabalık kenti Johannesburg'da düzenlenecek. G20, küresel ekonominin yaklaşık yüzde 85'ini ve dünya ticaretinin yüzde 75'ini temsil ediyor.
Singapur kasım sonunda genel seçim için sandık başına gidecek. İktidardaki Halkın Eylem Partisi (PAP) 2020 seçimlerinde oyların yüzde 61,3'ünü elde etmişti. Mayıs 2024'te Singapur Başbakanlığını üstlenen Lawrence Wong, bu görevdeki ilk siyasi sınavını verecek.
Aralık
Güney Kore'nin güneyinde 29 Aralık 2024'te meydana gelen "Jeju Air 7C2216" kazasında hayatını kaybedenler için kazanın yıl dönümünde anma töreni düzenlenecek. 179 kişini öldüğü trajik olay, "son 6 yılın en ölümcül uçak kazası" olarak kayda geçmişti.
