Güney Asya ülkesi Filipinler'de yarım asırdan fazladır süren Moro Müslümanlarının uğradığı haksızlıklar uzun yıllar süren görüşmelerle çözülürken, bu dönemde Filipinler hükümeti ve Moro İslami Kurtuluş Cephesinin çağrısıyla Türkiye ara bulucu görevini üstlendi.
Morolu Müslümanların yoğunlukta yaşadığı Mindanao bölgesinde 2019 yılında yapılan referandumla Bangsamoro Özerk Bölgesi ilan edildi ve 2025 yılına kadar geçici hükümet kuruldu.
Türkiye, Filipinler'in güneyindeki bölge için barış sürecinde arabuluculuk yapan ülkelerden biri olarak istikrarın sağlanmasında önemli rol üstlendi.
Türkiye'nin Manila Büyükelçisi Niyazi Evren Akyol, barış sürecinin devam ettiği Bangsamoro Özerk Bölgesi'nin başkenti Cotabato'da son durumu, Türkiye'nin arabuluculuk rolünü ve katkılarını değerlendirdi.
Akyol, Filipinler ile 75 yıllık diplomatik ilişkilerin bulunduğunu, Türkiye'nin barış sürecine sadece kendi isteğiyle değil tüm tarafların daveti üzerine dahil olduğunu anlattı.
"Çabaların ve çalışmanın içinde ülkemiz de uzun süredir var"
Türkiye'nin bu süreçte arabuluculuk çalışmalarında katkısı olan ülkelerden biri olduğuna dikkati çeken Akyol, "Sadece biz değiliz, başka ülkeler de dahil. Ama bu çabaların ve çalışmanın içinde ülkemiz de uzun süredir var. Bütün tarafların güvenine sahip olmamız ve bütün ilgili tarafların ricası üzerine, yani bizim ilgimiz sadece değil, onların da ricası üzerine ülkemiz bu süreçte uzun süredir var. Müzakere dönemi artık bitti. Üzerinde iki tarafında anlaştığı, uzlaştığı bir mevzuat var, bir yasa var. Artık özerk bölge kurulmuş durumda. Şimdi uygulama sürecindeyiz." dedi.
Uygulama sürecinde de Türkiye'nin yine önemli ve lider bir rol üstlendiğini vurgulayan Akyol, özellikle eski çatışmalara dahil olmuş bireylerin silah bırakma sürecinin diğer uluslararası ortaklarla birlikte Türkiye'nin liderliğinde sürdüğünü ifade etti.
Türkiye'nin bu rolünün sadece ara buluculukla sınırlı olmadığı, bölgedeki kalkınma çabalarına da katkı sağladığına dikkati çeken Akyol, Türkiye'den 8 büyük sivil toplum kuruluşunun da bölgede eğitim faaliyeti yaptığını dile getirdi.
"10 bin kilometre uzakta olan bir bölge, kolay değil." diyen Akyol, çok zor fiziki koşulları olan bir yere gelmek ve insanların sevgisini kazanmanın büyük başarı olduğuna değindi.
Akyol, Bangsamoro Özerk Bölgesi'nde Türkiye'nin desteğiyle inşasına devam edilen üniversitenin yetiştireceği mezunların sadece çalışkanlıklarıyla değil ahlaklarıyla da bölgeye katkı sağlayacağının altını çizdi.